Olympus M.Zuiko Digital ED 12-100mm F4 IS PRO

Olympus heeft met het M.Zuiko Digital ED 12-100mm F4 IS PRO zoomobjectief een nieuwe zoomlens op de markt gebracht. Een dergelijk allround zoomobjectief is uitermate geschikt voor reis- en portretfotografie. Ruim 90% van alle foto’s kunnen met een dergelijk zoomobjectief worden gemaakt. Het objectief bezit een vaste lichtsterkte van F4 over het gehele zoombereik en is stof- en spatwaterdicht. We hebben dit nieuwe zoomobjectief getest op een Olympus OM-D E-M1 Mark II systeemcamera.

Op een Micro Four Thirds systeemcamera heeft dit zoomobjectief een kleinbeeldequivalent van 24-200 mm en een beeldhoek van 84 tot circa 12 graden. Het objectief weegt 561 gram en dat is voor een 8,3x zoomobjectief alleszins redelijk. De diameter van het objectief is circa 8 cm, de filtermaat 72 mm en de kortste scherpstelafstand is 15 cm in groothoekstand en 45 cm in telestand. Het minimale diafragma bedraagt F4. Het objectief is vervaardigd uit een stevige magnesiumlegering en rubberen afdichtingen beschermen het objectief tegen stof en spatwater. De lensconstructie telt 17 elementen in 11 groepen met één DSA lens, drie asferische lenselementen, 5 ED lenzen, 2 Super HR lenzen en één HR lenselement. Speciale coatings moeten schitteringen en schaduwbeelden voorkomen. Het objectief bezit geen scherpstelvizier en heeft aan de linkerkant een programmeerbare knop genaamd L-FN. Standaard staat deze knop ingesteld op AF-stop om de scherpstelling tijdens het fotograferen te deactiveren. Via het menu Knopfuncties kan men aan deze knop eventueel een andere functie, bijvoorbeeld Voorvertoning scherptediepte, One-touch witbalans, HDR of Belichtingscompensatie, toekennen. Erg handig! De standaard meegeleverde zonnekap met kliksysteem, lens- en bodydop zijn van kunststof. Een buidel om het objectief in op te bergen wordt eveneens meegeleverd.

Prestaties

Het M.Zuiko 12-100 mm F4 PRO zoomobjectief stelt dankzij de ingebouwde Movie Still Compatible (MCS) technologie soepel en betrekkelijk geruisloos scherp. Na automatisch te hebben scherp gesteld is het eventueel mogelijk om de gevonden scherpstelling handmatig aan te passen – om zo de bijvoorbeeld scherptediepte te verleggen – door de scherpstelring naar achter te schuiven en aan de scherpstelring te draaien. Dit zogeheten ‘Manual Focus Clutch’-mechanisme werkt in de praktijk prima. Wel opletten, want als je vergeet de scherpstelring terug te klikken, dan blijft de camera in de stand Manual Focus staan! Dankzij de soepel lopende scherpstelring gaat het handmatig scherpstellen prima, maar de scherpstelring is in verhouding tot de brede zoomring wel wat aan de smalle kant.

12mm 100mm

De met dit zoomobjectief gemaakte JPEG-beelden nauwelijks enige vervorming. Onze metingen geven in de groothoekstand een zeer lichte tonvormige vertekening (circa -1,6%) aan, die langzaam overgaat in een lichte kussenvormige vertekening (+0,7%) in uiterste telestand. Deze goede waarden dankt het objectief mede aan de in de camera ingebouwde correctiesoftware. Bekijken we de RAW-beelden echter in een converter die deze ingebouwde correctie niet ondersteunt, dan zien we in de groothoekstand een stevige tonvormige vertekening (circa -7%). Na inzoomen verdwijnt de tonvormige vertekening langzaam maar zeker en gaat over in een kussenvormige vertekening (+2,5%) in uiterste telestand. Zoals gezegd, voor JPEG-fotografen is er in de praktijk weinig van deze vertekening te zien. RAW-fotografen die gebruik maken van een RAW-converter met lensprofielen kunnen een en ander achteraf ook vlot corrigeren.

Scherpte

Op het gebied van scherpte presteert dit zoomobjectief zeer goed. Bij volle lensopening (F4) is het beeld in de groothoekstand aan de randen minder scherp dan het centrum, maar de scherpte in d hoeken is nog altijd goed te noemen. Na diafragmering neemt de scherpte toe en is op F6.3 over het gehele beeldvlak zeer goed te noemen. Na F11 neemt de scherpte als gevolg van diffractie snel weer af. In telestand is de scherpte vergelijkbaar, maar ligt de piek op F5.6 bij volle lensopening. Van chromatische aberratie (paarse randjes langs randen met een hoog contrast) is nauwelijks sprake. De achtergrondonscherpte (bokeh) oogt – mede dankzij de toegepaste zeven diafragmalamellen met afgeronde kanten waardoor er steeds een cirkelvormige opening wordt gevormd – rustig. De vignettering oftewel lichtafval in de hoeken in de groothoekstand (12mm) bedraagt bij volle lensopening (F4) in de uiterste hoeken ruim 1 stop, maar dit neem na diafragmering snel af. In telestand (100mm) is de lichtafval in de uiterste hoeken bij volle lensopening ongeveer 0,8 stop. Overigens beschikt de E-M1 Mark II over een optie Schaduw compensatie die voor minder lichtafval in de hoeken zorgdraagt. Dit alles zorgt ervoor dat dit zoomobjectief over de gehele linie prima presteert. Bekijk onderstaande testbeelden en oordeel zelf.

Testbeelden

Conclusie

www.pixelmania.nl Olympus heeft met het M.Zuiko 12-100 mm F4 PRO objectief een uitstekend zoomobjectief voor op reis afgeleverd. Wie bijvoorbeeld op vakantie geen hele fototas gevuld met (prime-)objectieven wil rondzeulen, kan met dit zoomobjectief prima uit de voeten. Zowel weidse vergezichten als portretten en close-ups laten zich er prima mee vastleggen. Vooral op het gebied van scherpte presteert dit zoomobjectief zeer goed. Met de M.Zuiko Digital ED 12-100mm F4 IS PRO haalt men een kwalitatief hoogwaardig – maar met een adviesprijs van € 1.299 wel stevig geprijsd – zoomobjectief in huis. Op basis van de degelijke constructie en zeer goede beeldkwaliteit is – ondanks de hoge prijs – een Pixelmania Award op zijn plaats. Warm aanbevolen!